آیة الله آقاى حاج شیخ مرتضى حائرى و مسجد جمکران
ایشان مى نوسند: مسجد جمکران یکى از آیات باهرات عنایت آن حضرت است ، و توضیح
این مطلب در ضمن چند جهت - که شاید خیلى ها از آن غافل باشند - مذکور مى شود:
(1) داستان مسجد جمکران که در بیدارى واقع شده ، در کتاب
تاریخ قم که کتاب معتبرى است ، از صدوق علیه الرحمه نقل شده است .
مرحوم آقاى بروجردى که مرد دقیق و ملائى بود، مى فرمود: این
داستان در زمان صدوق علیه الرحمه واقع شده ، و او نقل کرده است ، دلالت بر کمال
صحت آن دارد.
(2) داستان مشتمل بر جریانى است که مربوط به یک نفر نیست ،
براى این که صبح که مردم بیدار مى شوند مى بینند با زنجیر علامت گذاشته شده است که
مردم باور کنند. و این زنجیر مدتى در منزل سید محترمى ظاهرا به نام سید ابوالحسن
الرضا بوده است ، و مردم استشفاء به آن مى نموده اند. و بعدا بدون هیچ جهت طبیعى
مفقود مى شود.
(3) جاى دور از شهر و در وسط بیابان جائى نیست که مورد جعل
یک فرد جمکرانى بشود، آن هم دست تنها در یک شب ماه رمضان .
(4) نوعا مردم عادى به واسطه ى خواب یک امامزاده را معین مى
کنند، و مسجد از تصور مردم عادى دور است .
(5) اگر پیدایش این مسجد روى احساسات مذهبى و علاقه مفرط به
حضرت صاحب الامر(ع ) بود، مى بایست سراسر توسل به آن بزرگوار باشد، چنانکه در این عصر
مردم بیشتر زیارت حضرتش در آن مسجد مى خوانند و متوسل به آن حضرت مى شوند، در
صورتى که در این دستور معنوى اصلا اسمى از آن حضرت نیست ، حتى تا به حال هم بیشتر
معروف به مسجد جمکران است ، نه مسجد صاحب الزمان .
(6) متن دو داستان که نقل شد، مشهود و یا مثل مشهود خودم
بود، و هر داستانى دیگرى هست که فعلا تمام خصوصیات آن را در نظر ندارم ، بعدا
انشاء الله تحقیق نموده در این دفتر -
باذنه تعالى - ذکر مى کنم .
(8) در آن موقع که زمین این قدر بى ارزش بوده است ، فقط یک
مساحت کوچکى را مورد این دستور قرار داده اند، که ظاهرا حدود سه چشمه از مسجد فعلى
است ، که در زمان ما خیلى بزرگ شده است (ظاهرا آن چشمه اى که در آن محراب هست ، و
دو چشمه طرفین باشد).
نگارنده که خالى از وسوسه نیستم ، و خیلى به نقلیات مردم
خوش بین نیستم ، از این امارات به صحت این مسجد مبارک قطع دارم ، و الحمدلله على
ذلک ، و على غیره من النعم التى لا تحصى.
19- از
دستنویس هاى مرحوم آیة الله آقاى حاج شیخ مرتضى حائرى ، که در واحد فرهنگى
کتابخانه عمومى حضرت ابوالفضل (ع ) موجود است .
