سخنان حضرت آیت الله مکارم شیرازى
روحانیت مسجد جمکران
در روایتى آمده است که هر جا مسجدى ساخته شده در آنجا خون
شهیدى به خاک ریخته است ، از این روایت پر معنى به خوبى استفاده مى شود که هر
زمینى شایستگى مسجد شدن ندارد، بلکه باید قبلا بر اثر خون شهدا و ایثارگران راه
خدا قداست و ارزشى پیدا کند و بعد قراى بناى مسجد آماده شود.
و چنین است که از آغاز، مساجد با خون شهیدان گره خورده و در
ادامه راه نیز حفظ و نگهدارى آن با خون شهیدان پیوند دارد.
از سوى دیگر مسجد از دیدگاه اسلام تنها مرکز سجود نیست ، هر
چند به خاطر این عبادت بزرگ به این نام نامیده شده است و نیز تنها مرکز عبادت نیست
، هر جند معبدش مى نامند، مسجد پایگاهى است براى خودسازى و تهذیب نفس ، دانشگاهى
است براى تحصیل معارف اسلامى ، ستاد ارتشى است براى جهاد اصغر و اکبر و مبارزه با
دشمن داخل و خارج ، و در یک کلمه مسجد و محراب ، میدان جنگ با شیطان بزرگ و کوچک و
شیاطین انس و جن است .
و اگر تاریخ اسلام را دقیقا مشاهده کنیم مى بینیم آن روز که
نخستین مسجد در سرزمین مدینه به دست تواناى پیامبر و در ظاهر بسیار ساده و ابتدائى
و در باطن بسیار عمیق و ریشه دار بیان شد، مسجد تمام این مفاهیم را در خود جاى داده
بود.
از سوى سوم مساجد هر چند همه خانه خداست ولى در میان این که
خانه ها تفاوت بسیار است از مسجد الحرام گرفته تا مساجد کوچک و بزرگ که در تمام
اطراف جهان پراکنده اند و با انگیزه هاى مختلف و نیات متفاوت ساخته شده است و
مخصوصا نقش انگیزه ها و نیتها تاثیر کلى در آن دارد و نیز اینکه به دستور چه کسى
ساخته شده است .
مسجد جمکران مطابق روایت موجود به فرمان حضرت مهدى مولانا
صاحب العصر و زمان براى هدف بزرگى در این منطقه خاص از شهر تاریخى ، مذهبى قم
ساخته شده و حسن بن مثله جمکرانى که مردى پاکدل و پاک سرشت بود، در بیدارى (و نه
در خواب ) این دستور را دریافت کرده و با تشریفات خاصى این مسجد را بنا نمود.
به همین دلیل هر کس در فضاى ملکوتى آن قرار مى گیرد احساس
روحانیتى عجیب و جاذبه معنوى فوق العاده مى کند.
این جاذبه نیرومند معنوى به اضافه قضاء حوائج و حل مشکلات
فراوانى که مردم از عبادت در آن و توسل به حضرت مهدى ارواحنا فداه دیده اند، سبب
شده که روز به روز بر شکوه دامنه آن افزوده شود و خیل مشتاقان مختلف به سوى آن
بشتابند و از این چشمه کوثر و منبع خیر و برکت هر کدام به مقدار استعداد خود بهره
گیرند.
علماى بزرگ همواره براى مسجد احترام خاصى قائل بوده اند و
در آن راز و نیاز فراوان داشته اند و هم اکنون نیز مورد توجه علما و فضلا و مراجع
بزرگ است .
در اینجا مناسب است به چند سوال درباره این مسجد پاسخ داده
شود:
چند سوال ضرورى درباره مسجد جمکران واعمال آن :
1 - آیا
دستورى که از طرف حضرت ولى عصر - ارواحنا فداه - طبق بعضى روایات اسلامى - درباره
ساختن این مسجد صادر شده در خواب بوده است یا بیدارى ؟
جواب : ظاهر روایت - آن گونه که قبلا نیز اشاره شده - این
است که این تشرف در حال بیدارى واقع شده و این دستور نیز در حال بیدارى بوده است
2 - آیا اضافات مسجد جمکران حکم آن را دارد، یا باید اعمال
مسجد در همان مسجد قدیم انجام گردد؟
جواب : ظاهر این است که آنچه در مسجد توسعه داده شده و مى
شود جزء مسجد است و اعمال مزبور را در تمام مسجد مى توان انجام داد، همان گونه که
توسعه مسجد الحرام و مسجد النبى (ص ) و مسجد کوفه نیز در حکم این مسجد است .
3 - آیا اعمال مسجد که در روایات وارد شده براى مسافر و غیر
مسافر یکسان است ؟
جواب : آرى ، درباره همه یکسان است .
4 - کسانى که نتوانند تمام اعمال آن را بجا آورند آیا مى
توانند فقط نماز امام زمان (سلام الله علیه ) را انجام داده و نماز تحیت را ترک کنند؟ و یا
صلوات را به جاى اینکه در سجده بجا آورند در اثناء راه بفرستند؟
جواب : مانعى ندارد ولى در این گونه موارد اعمال را به قصد
قربت مطلقه انجام دهند، بلکه در موارد اختیار که اعمال به طور کامل انجام مى شود
احتیاط آن است که قصد قربت مطلقه شود.
5 - کسانى که قصد اقامت ده روز در قم کرده اند آیا مى
توانند به مسجد جمکران رفته و اعمال را به جاى آورند و باز گردند؟
جواب : اگر نماز چهار رکعتى خوانده باشند ضررى به قصد اقامه
آنها نمى زند، ولى اگر از اول چنین قصدى داشته باشند مشکل است ، و بهتر آن است که
چنین افرادى که از اول قصد تشرف داشته باشند مشکل است ، و بهتر آن است که چنین
افرادى که از اول قصد تشرف به مسجد را دارند قصد اقامه ده روز نکنند و نمازهاى خود
را شکسته انجام دهند.
6 - کسانى که همه هفته براى گرفتن حاجتى یا براى عرض ارادت
به محضر مبارک آن حضرت (ع ) به این مسجد تشرف حاصل مى کنند، و یا مثلا در طول
یکسال یا چندین ماه متوالى همه هفته به مسجد مشرف مى شوند کثیر السفر محسوب مى
شوند یا نه ؟
جواب : ظاهر این است که این افراد به حکم کثیرالسفر نیستند
و باید نماز خود را شکسته بخوانند.
7 - آیا ایام هفته و شبهاى آن تفاوتى در اعمال مسجد دارد و
آیا شب چهارشنبه خصوصیتى دارد؟
جواب : ظاهر این است که تفاوتى میان ایام هفته نیست ، ولى
از آنجا که شب و روز جمعه ذاتا داراى اهمیت فوق العاده اى نسبت به سایر ایام است
هر عمل خیرى در آن انجام داده شود ارزش بیشترى خواهد داشت ، ولى شبهاى چهارشنبه با
سایر شبهاى هفته مساوى است .
خداوند همه را موفق به استفاده از معنویت هاى این مسجد و
توسل به ذیل عنایت حضرت بقیه الله مهدى ارواحنا فداه بدارد.